ป่าต้นน้ำคือระบบนิเวศที่มีความหมายเป็นอย่างมากต่อความยั่งยืนของสิ่งแวดล้อมและก็ชีวิตคนเรา เป็นต้นกำเนิดของแม่น้ำ ลำธาร รวมทั้งแหล่งน้ำจืดต่างๆที่หล่อเลี้ยงทั้งยังระบบนิเวศแล้วก็ชุมชนในพื้นที่ปลายน้ำ การมีอยู่ของป่าต้นน้ำไม่เฉพาะแต่ช่วยควบคุมระบบน้ำฝนและก็ปริมาณน้ำในลำธารอย่างสมดุล แม้กระนั้นยังมีหน้าที่สำคัญสำหรับในการคุ้มภัยธรรมชาติ อาทิเช่น น้ำหลาก ดินกระหน่ำ รวมทั้งการกัดเซาะของหน้าดิน การอนุรักษ์แล้วก็ฟื้นฟูป่าต้นน้ำจึงเปลี่ยนเป็นภารกิจสำคัญของอีกทั้งภาครัฐ ภาคประชากร และภาคเอกชนที่ตระหนักถึงผลพวงอันร้ายแรงที่เกิดขึ้นจากการทำลายป่าต้นน้ำในสมัยก่อน
(https://thairakpa.org/wp-content/uploads/2018/08/XU5C0090.jpg)
เข้าไปอ่านรายละเอียดได้ที่ >> ป่าต้นน้ำ thairakpa.org/about-us/ประวัติมูลนิธิไทยรักษ์/ (https://thairakpa.org/about-us/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B9%8C/)
ป่าต้นน้ำมีบทบาทสำคัญสำหรับในการเก็บกักน้ำฝนผ่านรากไม้แล้วก็ชั้นดินอุดมสมบูรณ์ เมื่อฝนตกลงมา น้ำจะถูกซึมซับแล้วก็สะสมไว้ภายในดิน ก่อนจะค่อยๆไหลออกมาเป็นลำน้ำรวมทั้งแม่น้ำในช่วงฤดูแล้ง การมีพืชพรรณนานัปการแล้วก็องค์ประกอบป่าที่บริบูรณ์ช่วยทำให้แนวทางการนี้เกิดขึ้นอย่างมีประสิทธิภาพ และก็ลดความเสี่ยงจากหายนะทางธรรมชาติ ถ้าเกิดว่าไม่มีป่าต้นน้ำ น้ำฝนเยอะมากจะไหลบ่าลงสู่ที่ราบอย่างเร็ว ทำให้มีการเกิดน้ำหลากเฉียบพลัน ขณะที่ในฤดูแล้งกลับไม่มีน้ำเพียงพอใช้ในภาคการเกษตรแล้วก็การดำรงชีพของชุมชน
จุดสำคัญของป่าต้นน้ำยังเกี่ยวเนื่องถึงความมากมายทางชีวภาพ โดยเฉพาะในพื้นที่เทือกเขาสูงรวมทั้งเขตป่าดิบเขา ซึ่งเป็นแหล่งอาศัยของสัตว์ป่า พืชพรรณ รวมทั้งจุลชีวันที่หาได้ยากในระบบนิเวศอื่นๆยิ่งไปกว่านี้ป่าต้นน้ำยังมีบทบาทสำหรับเพื่อการรักษาสมดุลของอุณหภูมิและก็จำนวนคาร์บอนไดออกไซด์ในบรรยากาศ ช่วยซึมซับก๊าสปรากฏการณ์เรือนกระจก และลดผลพวงจากการเปลี่ยนแปลงลักษณะของอากาศ การมีอยู่ของป่าต้นน้ำก็เลยไม่ใช่เพียงแค่การรักษาแหล่งน้ำแค่นั้น แต่เป็นการปกป้องระบบนิเวศทั้งสิ้นในระดับภูมิภาคแล้วก็สุดยอด
เมืองไทยมีป่าต้นน้ำอยู่หลายแห่ง ตัวอย่างเช่น รอบๆภาคเหนือของประเทศ ซึ่งเป็นต้นเกิดของแม่น้ำสำคัญหลายสาย ไม่ว่าจะเป็นแม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำปิง หรือแม่น้ำโขง พื้นที่เหล่านี้พบเจอกับแรงกดดันจากการขยายตัวของชุมชน การกสิกรรมเชิงโดดเดี่ยว แล้วก็กิจกรรมที่รุกล้ำพื้นที่ป่า การตัดต้นไม้ทำลายป่าไม้แล้วก็เผาป่ามีผลให้ระบบนิเวศของป่าต้นน้ำเสียอย่างเร็ว ส่งผลเสียโดยตรงต่อราษฎรที่อยู่ในพื้นที่ปลายน้ำ ทั้งยังในด้านคุณภาพชีวิต การกสิกรรม และเศรษฐกิจโดยรวม การมีนโยบายรวมทั้งแผนอนุรักษ์ที่ยืนนานก็เลยเป็นเรื่องจำเป็นเพื่อรักษาทรัพยากรธรรมชาตินี้ไว้ให้คนรุ่นหลัง
การบูรณะป่าต้นน้ำไม่ได้ซึ่งก็คือการปลูกต้นไม้แค่นั้น แต่ยังรวมถึงการบูรณะระบบนิเวศในรูปภาพรวม การสนับสนุนการใช้ที่ดินอย่างเหมาะสม การอนุรักษ์พันธุ์พืชท้องถิ่น รวมทั้งการมีส่วนร่วมของชุมชนในพื้นที่อย่างเอาจริงเอาจัง มากมายหลากหลายองค์กรในประเทศไทยรวมถึงภาคประชากรสังคม ดังเช่นว่า มูลนิธิไทยรักษ์ ได้ดำเนินแผนการฟื้นฟูป่าต้นน้ำในหลายพื้นที่ ด้วยวิธีการการมีส่วนร่วมของประชาชน การปลูกป่าด้วยพืชหลายประเภทที่เหมาะสมกับพื้นที่ แล้วก็การให้ความรู้แก่ชุมชนเกี่ยวกับคุณค่าของป่าต้นน้ำ ก่อให้เกิดความเข้าใจแล้วก็ความร่วมแรงร่วมมือที่แท้จริงระหว่างคนกับธรรมชาติ
ป่าต้นน้ำยังสามารถเป็นฐานในการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนได้อย่างยั่งยืน อย่างเช่น วิธีการทำเกษตรอินทรีย์ภายใต้ร่มเงาป่า กระบวนการทำสินค้าจากสมุนไพรท้องถิ่น หรือแม้แต่การท่องเที่ยวเชิงสงวน ซึ่งทั้งปวงนี้จะต้องอยู่ภายใต้การดูแลที่เอาจริงเอาจังแล้วก็การบริหารจัดการที่สมดุล เพื่อไม่ให้เป็นการรบกวนระบบนิเวศหรือก่อให้เกิดผลเสียเชิงลบต่อธรรมชาติ การพัฒนาเชิงพื้นที่ที่อิงกับป่าต้นน้ำ (https://thairakpa.org/about-us/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B9%8C/)ก็เลยจะต้องมีความเข้าใจอีกทั้งในด้านสิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ และก็สังคมควบคู่กันไป
ในอนาคตการเปลี่ยนแปลงลักษณะของอากาศจะยิ่งส่งผลกระทบต่อทรัพยากรน้ำแล้วก็สิ่งแวดล้อมอย่างหนักเยอะขึ้นเรื่อยๆ การมีป่าต้นน้ำที่บริบูรณ์จึงเป็นแนวคุ้มครองป้องกันตามธรรมชาติที่เยี่ยมที่สุด การลงทุนในระบบนิเวศเหล่านี้ผ่านการรักษา ฟื้นฟู และก็ใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน ไม่เพียงแค่ช่วยทำให้ประเทศมีน้ำใช้ทั้งปี แต่ว่ายังเป็นการช่วยเหลือคุณภาพชีวิตของประชากรอย่างแท้จริง การดูแลและรักษาป่าต้นน้ำก็เลยเป็นภารกิจด้วยกันที่ทุกภาคส่วนจำเป็นต้องเข้ามามีหน้าที่ ทั้งยังในระดับหลักการ ระดับพื้นที่ แล้วก็ระดับปัจเจกบุคคล
เพราะป่าต้นน้ำไม่ใช่แค่ต้นกำเนิดน้ำแค่นั้น แต่คือหัวใจของชีวิตและก็ระบบนิเวศที่เชื่อมโยงกันอย่างสนิทแน่น การปกป้องแล้วก็รักษาป่าต้นน้ำจึงไม่ใช่หน้าที่ของคนไหนกันแน่คนใดคนหนึ่ง แต่เป็นหน้าที่ร่วมกันของมนุษยชาติที่ต้องลงมือกระทำก่อนที่ทรัพยากรอันล้ำค่านี้จะสลายไปอย่างไม่มีทางหวนคืน.
(https://thairakpa.org/wp-content/uploads/2020/07/Logo_%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%B2-2.jpg)
ที่มา บทความ ป่าต้นน้ำ thairakpa.org/about-us/ประวัติมูลนิธิไทยรักษ์/ (https://thairakpa.org/about-us/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B9%8C/)[/size]