มะเร็งเต้านม !! หนึ่งในโรคที่เพศหญิงทั่วทั้งโลก รวมทั้งในไทย พบเจออยู่บ่อยมาก

[www.SeoNo1.co.th]

 ตรวจมะเร็งเต้านม เป็นหนึ่งในโรคที่หญิงทั่วโลก รวมถึงในไทย พบเจออยู่บ่อยมาก รวมทั้งยังคงเป็นหัวข้อสำคัญอีกทั้งด้านสาธารณสุข การรักษา รวมทั้งการดูแลคุณภาพชีวิตของผู้เจ็บป่วย ตัวกรรมวิธีรักษาโรคโรคมะเร็งเต้านมในปี 2568 ได้มีการปรับปรุงขึ้นโดยตลอด อีกทั้งในเรื่องของเทคโนโลยีด้านการแพทย์ หนทางรักษาคนป่วยเฉพาะบุคคล (personalized medicine) แล้วก็การดูแลร่วมของหลายๆสหสาขาวิชาชีพ ทางพวกนี้มุ่งหมายให้ไม่เพียงแค่ "หายจากโรค" แต่ยังลดการกลับเป็นซ้ำ แก้ไขความสามารถการรักษา รวมทั้งพิจารณาถึงผลกระทบที่มีต่อร่างกายและจิตใจของคนเจ็บด้วย



บทความนี้จะพาไปสำรวจขั้นตอนการรักษาโรคโรคมะเร็งเต้านมที่ล้ำสมัยในปี 2568 — ตั้งแต่การวินิจฉัยจำแนกประเภทจำพวกย่อย (subtype) การเลือกวิธีผ่าตัดหรือรักษาเสริม วิธีใหม่ๆอย่างฉายแสงภายในห้องผ่าตัด (IORT) การใช้ยาเคมีบำบัดรักษา ยาต้านทานฮอร์โมน ยามุ่งเป้า รวมทั้งภูมิคุ้มกันบรรเทา รวมถึงการดูแลคุณภาพชีวิตหลังการดูแลและรักษา เพื่อผู้อ่านเข้าใจวิถีทางต่างๆได้อย่างเป็นธรรมชาติ เข้าใจง่าย และสามารถนำไปประยุกต์หรือมีความสามารถเพื่อการช่วยสนับสนุนผู้เกี่ยวข้องได้

การวินิจฉัยรวมทั้งแยกประเภทชนิดของโรคมะเร็ง (Subtype)

ก่อนการเลือกวิถีทางรักษาใดๆก็ตามจำเป็นจะต้องตรวจชิ้นเนื้อมะเร็ง รวมทั้งทำการย้อมสีหรือทดสอบทางห้องปฏิบัติการเพื่อตรวจตัวรับฮอร์โมนเอสโตรเจน (ER) ตัวรับโปรเจสเตอโรน (PR) โปรตีน HER2 และตัวชี้วัดการเติบโตของเซลล์ดังเช่นว่า Ki‑67 เพราะว่าแต่ละชนิดมีความประพฤติโรคและก็การโต้ตอบต่อการดูแลรักษาที่ต่างกัน ยกตัวอย่างเช่น

- Luminal A — ชอบมีตัวรับฮอร์โมน ER/PR เป็นบวก, HER2 เป็นลบ, และก็ Ki-67 ต่ำ
- Luminal B — ER/PR เป็นบวก แม้กระนั้น Ki-67 สูง หรือ HER2 อาจเป็นบวก
- HER2‑Positive — ตัวรับ HER2 เป็นบวก ซึ่งจึงควรใช้ยาที่มุ่งเป้า HER2 ร่วมด้วย
- Triple‑Negative (TNBC) — ไม่มีตัวรับ ER, PR หรือ HER2 ซึ่งมักสนองตอบต่อยาเคมีบำบัดรักษาและก็ภูมิต้านทานมากยิ่งกว่า

ความสำคัญของ subtype อยู่ที่การเลือกกรรมวิธีรักษาที่เหมาะสม เช่น ถ้าเกิดเป็น Luminal จะใช้ยาต่อต้านฮอร์โมนมีบทบาทมากมาย ถ้าเป็น HER2+ จะใช้ยามุ่งเป้า และถ้าเป็น Triple‑Negative บางทีอาจใช้เคมีบรรเทาหรือภูมิต้านทานบรรเทา

✨ การผ่าตัดแบบใหม่ที่ไม่ใช่แค่การตัด: รักษาเต้านมได้ ไม่มีความจำเป็นต้องเสียใจ

คราวก่อนเวลาได้ยินว่าจะต้อง "ผ่าตัดเต้านม" คนไม่ใช่น้อยมักรู้เรื่องว่าจำเป็นต้องตัดเต้านมทั้งข้างออกเสมอ ซึ่งทำให้เกิดความหวาดกลัวแล้วก็เสียความมั่นใจและความเชื่อมั่นในตัวเองไปมาก แม้กระนั้นในยุคนี้หนทางแปรไปมากมาย หมอจะบากบั่นสงวนเต้านมไว้ให้ได้มากที่สุด โดยมองว่าขนาดก้อนโรคมะเร็งอยู่ที่ไหน ใหญ่มากแค่ไหน มีการกระจัดกระจายหรือยัง ถ้าหากอยู่ในตำแหน่งซึ่งสามารถตัดเฉพาะก้อนออกได้ ก็จะเลือกใช้วิธีแบบนี้ก่อน

แนวทางใหม่ๆในการผ่าตัด ตัวอย่างเช่น การผ่าตัดแบบแผลเล็ก แอบซ่อนรอยแผลไว้ข้างๆหรือใต้ราวนม การผ่าตัดร่วมกับศัลยกรรมตกแต่งในทันที ทำให้คนเจ็บข้างหลังผ่าตัดยังคงรู้สึกมั่นอกมั่นใจได้ดังเดิม  รักษามะเร็งเต้านม ไม่มีความจำเป็นต้องคอยจนรักษาหายและก็หลังจากนั้นจึงค่อยทำศัลยกรรมเสริมในตอนหลัง

นอกเหนือจากนั้นยังมีการประเมินต่อมน้ำเหลืองที่รักแร้ว่ามีการกระจัดกระจายไหม โดยใช้วิธี Sentinel Node Biopsy ซึ่งช่วยลดโอกาสเกิดอาการแขนบวมในวันหลัง เป็นอีกหนึ่งแนวทางที่ช่วยทำให้การรักษาไม่ทิ้งร่องรอยให้ร่างกายและจิตใจเยอะเกินไป



✨ ส่องแสงแบบใหม่ IORT เป็นยังไง เพราะอะไรถึง "ยิงแสงสว่าง" ตั้งแต่ยังอยู่ในห้องผ่าตัด

ในสมัยก่อน ข้างหลังผ่าตัดเต้านมเสร็จแล้ว คนเจ็บต้องกลับมาเปล่งแสงอีกหลายคราในช่วงหลายสัปดาห์ บางบุคคลก็ทุกข์ยากลำบากกับการเดินทาง หรือส่งผลใกล้กันทางผิวหนังจากการฉายแสงแบบเดิมๆแต่แล้วพอถึงปี 2568 นี้ มีเทคโนโลยีที่เรียกว่า IORT (Intraoperative Radiation Therapy) ซึ่งเป็นการฉายรังสีให้เสร็จในระหว่างการผ่าตัดเลย

หมอจะนำเครื่องใช้ไม้สอยเฉพาะเข้าไปในรอบๆที่ตัดก้อนโรคมะเร็งออก แล้วฉายแสงจุดนั้นในทันที ก่อนที่จะเย็บแผลปิด ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงที่เซลล์มะเร็งที่อาจหลงเหลือจะกลับมาเติบโตอีกครั้ง แล้วก็ยังลดโอกาสจำเป็นต้องเปล่งแสงซ้ำข้างหลังผ่าตัดอีกด้วย

IORT เหมาะกับคนไข้บางกลุ่ม อาทิเช่น โรคมะเร็งในระยะเริ่มต้น ขนาดเล็ก ไม่มีการกระจายไปต่อมน้ำเหลือง รวมทั้งจำต้องอยู่ในเกณฑ์ที่แน่นอนที่หมอจะประเมิน ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่ช่วยทำให้คนเจ็บไม่ต้องมารับการฉายแสงหลายครา รวมทั้งยังช่วยทำให้จบการดูแลรักษาเร็วขึ้นอีกด้วย

✨ เคมีบำบัดกับฮอร์โมนบำบัดรักษาในปี 2568: ไม่ใช่แค่ยา แต่คือศาสตร์เฉพาะบุคคล

ผู้คนจำนวนไม่ใช้น้อยกลัวเคมีบำบัดรักษา ด้วยเหตุว่าภาพจำของผมหล่น คลื่นไส้ เหน็ดเหนื่อย แต่ว่าอันที่จริงแล้วเคมีบำบัดในสมัยใหม่ มิได้ใช้กับทุกคน และไม่ได้นักหนาเท่าที่เคย ยาเคมีบรรเทา ตรวจมะเร็งเต้านม ในปี 2568 ถูกวางแบบให้เลือกใช้เฉพาะในกลุ่มที่ต้อง รวมทั้งยังสามารถตรวจยีนหรือระดับการเสี่ยงเพื่อประเมินว่าผู้เจ็บป่วยคนนี้จึงควรใช้เคมีบรรเทาไหม

ในรายที่ไม่จำเป็นที่จะต้องใช้เคมีบำบัด แพทย์อาจเลือกให้ ยาต้านทานฮอร์โมน แทน ซึ่งเหมาะสมกับกรุ๊ปที่มีตัวรับฮอร์โมน เช่น ER หรือ PR บวก โดยยาจะปฏิบัติภารกิจยับยั้งการกระตุ้นของฮอร์โมนในร่างกายที่อาจส่งผลให้เซลล์ของโรคมะเร็งเติบโต ยาชนิดนี้จำเป็นต้องรับประทานตลอดนาน 5‑10 ปี สุดแต่แนวทางรักษา

ปัจจุบันนี้ยังมีการใช้แบบร่วม ยกตัวอย่างเช่น เคมีบรรเทาก่อนผ่าตัดเพื่อลดขนาดก้อน (neoadjuvant therapy) แล้วพอหลังจากนั้นก็ค่อยผ่าตัดตามด้วยยาต้านฮอร์โมนอีกครั้ง เพื่อการดูแลรักษาครอบคลุมสูงที่สุด

✨ ยามุ่งเป้ารวมทั้งภูมิคุ้มกันบำบัดรักษา: มือสังหารโรคมะเร็งที่เลือกจุดมุ่งหมายได้ถูกจุด

พวกเรากำลังอยู่ในยุคที่การดูแลและรักษามะเร็งมิได้ "ปูพรมยิง" แบบครั้งก่อน แต่เปลี่ยนเป็นการใช้ยากำหนดไปที่วัตถุประสงค์ ยามุ่งวัตถุประสงค์ (Targeted therapy) ดังเช่น ยาที่ใช้กับคนป่วยกลุ่ม HER2+ จะไปจับกับโปรตีน HER2 บนผิวเซลล์ของมะเร็งโดยเฉพาะ ช่วยหยุดการแบ่งตัวของเซลล์โดยไม่ทำลายเซลล์ดีในร่างกายเท่าไรนัก

ส่วน ภูมิคุ้มกันบำบัด (Immunotherapy) เริ่มมีบทบาทมากเพิ่มขึ้นในกลุ่มมะเร็งจำพวก Triple Negative ที่ไม่มีฮอร์โมนใดให้ใช้ยาแบบเดิมๆได้ การใช้ยากระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกายให้มาต่อสู้กับเซลล์ของมะเร็งจึงเป็นทางเลือกที่น่าสนใจ ตัวอย่างเช่น ยากลุ่ม checkpoint inhibitor ที่เริ่มมีงานค้นคว้าในไทยเยอะขึ้นเรื่อยๆ  รักษามะเร็งเต้านม แล้วก็ใช้ร่วมกับเคมีบำบัดรักษาบ้างครั้ง

ถึงแม้ว่ายากลุ่มนี้จะยังมีราคาสูง และก็เข้าถึงได้ยากในบางพื้นที่ แม้กระนั้นแนวโน้มคือภาครัฐและโรงหมอหลายแห่งเริ่มส่งเสริมให้ยากลุ่มนี้อยู่ในสิทธิ์รับรองสุขภาพเยอะขึ้น

✨ คุณภาพชีวิตหลังการดูแลและรักษา: หายแล้ว ดำเนินชีวิตแม้กระทั่งดีขึ้นได้จริง

การดูแลรักษาบางทีอาจผ่านพ้นไปแล้ว แต่ว่าชีวิตยังจำเป็นต้องเดินต่อ ผู้คนจำนวนมากข้างหลังรักษาหายจากมะเร็งเต้านม อาจรู้สึกไม่แน่ใจ ร่างกายอ่อนแอ หรือเกิดภาวะเข้าแทรกบางอย่าง ตัวอย่างเช่น แขนบวมจากการตัดต่อมน้ำเหลือง ลักษณะของการเจ็บแผล หรือปัญหาที่เกิดขึ้นทางจิตใจ ดังเช่น ความกลัวว่าจะกลับมาเป็นอีก

การดูแลหลังการรักษาจึงสำคัญไม่แพ้ตอนสุดที่รักษา ผู้เจ็บป่วยควรมีทีมหมอ กายภาพบำบัด และนักจิตวิทยารอดูแล บางคนอาจเข้าโปรแกรมฟื้นฟูแบบครบวงจรที่มีทั้งโภชนาการ การออกกำลังกายแบบส่วนตัว รวมถึงการปรับภาพลักษณ์ตัวเอง

แรงใจจากครอบครัวแล้วก็คนรอบข้างสำคัญมาก บางคนอาจไม่ได้อยากคำปลอบใจเยอะแยะ แต่อยากได้พื้นที่สำหรับการดำเนินชีวิตอย่างปกติที่สุดเท่าที่จะเป็นได้

✨ การตรวจติดตามแล้วก็คุ้มครองป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำ

แม้จะหายแล้ว แต่ว่าหมอก็ยังจะต้องติดตามอาการผู้ป่วยตลอด เพราะมะเร็งสามารถกลับมาได้ข้างใน 5‑10 ปี หรือแม้กระทั้งต่อจากนั้น การวิเคราะห์เลือด รูปถ่ายแมมโมแกรม หรือตรวจด้วยอัลตราซาวนด์เป็นระยะก็เลยสำคัญมาก

หมอจะกำหนดตารางตรวจตามลักษณะโรคที่เคยเป็น การเสี่ยง รวมทั้งระยะเวลาหลังการดูแลและรักษา โดยส่วนใหญ่จะตรวจทุก 3‑6 เดือนในตอน 2 ปีแรก และหลังจากนั้นก็ค่อยห่างขึ้นเมื่อไม่มีสัญญาณผิดปกติ

นอกเหนือจากนั้น เพศหญิงทั่วไปที่ยังไม่เคยเป็นก็ควรจะเริ่มตรวจคัดกรองตามอายุที่เหมาะสม ตัวอย่างเช่น 40 ปีขึ้นไป ถ้าหากมีประวัติครอบครัวควรจะขอความเห็นหมอเพื่อเริ่มเร็วกว่านั้น

✨ ความมุ่งมาดใหม่ของเพศหญิงไทย: รัฐจะต้องช่วยอะไร? พสกนิกรควรเริ่มตรงไหน?

ความปรารถนาของผู้เจ็บป่วยมะเร็งเต้านมในไทยเป็นการเข้าถึงการวินิจฉัยรวมทั้งการรักษาที่เร็วที่สุดและถูกจุดที่สุด ซึ่งก็คืออีกทั้งการมีอุปกรณ์ที่ล้ำสมัย มีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ และยาที่จำเป็นต้องสามารถใช้ได้จริงโดยไม่ติดเรื่องงบประมาณ

รัฐบาลควรเกื้อหนุนให้มีการกระจัดกระจายเครื่องแมมโมแกรมไปสู่โรงหมอในระดับอำเภอหรือจังหวัดมากเพิ่มขึ้น เพิ่มหมอเฉพาะทาง ส่งเสริมงบประมาณสำหรับยาราคาแพง แล้วก็เปิดพื้นที่ให้สตรีเข้าถึงความรู้ความเข้าใจที่เกี่ยวข้องกับเรื่องการตรวจเต้านมด้วยตัวเองตั้งแต่ตอนวัยรุ่น

ส่วนในระดับประชากร การเริ่มต้นดูแลตัวเอง ตั้งแต่การคลำเต้านมเองเดือนละครั้ง ไปตรวจสุขภาพประจำปี หรือคุยเรื่องมะเร็งเต้านมกับคนที่อาศัยอยู่ในครอบครัวให้เปลี่ยนเป็นเรื่องปกติ ก็เป็นจุดเริ่มต้นของการลดปริมาณผู้ป่วยที่พบโรคในระยะลุกลามได้แล้ว



ในโลกที่เทคโนโลยีก้าวหน้า โรคมะเร็งเต้านมไม่ใช่ตอนสุดท้ายของความหวังอีกต่อไป มันคือบทใหม่ของชีวิต ที่ถ้าเกิดเรารู้จักมันดีเพียงพอ เตรียมพร้อมให้ดี ตรวจมะเร็งเต้านม เพียงพอ และก็มีระบบระเบียบสาธารณสุขที่ดีคอยเกื้อหนุน พวกเราก็สามารถดำรงชีวิตต่อได้อย่างเต็มเปี่ยม มีคุณภาพ และมั่นใจ

สอบถามและอ่านรายละเอียดได้ตามนี้ >> https://www.namarak.com/post/แนวทางการรักษาโรคมะเร็งเต้านม-2568

อย่าคอยให้ถึงวันที่สาย เริ่มตรวจคัด  มะเร็งเต้านม  กรองวันนี้ เพื่อวันพรุ่งที่ปลอดภัยกว่า ❤️